Transformatory to kluczowe ogniwo w wielu instalacjach elektroenergetycznych – od zakładów przemysłowych po sieci przesyłowe i rozdzielcze. Ich niezawodność bezpośrednio wpływa na ciągłość dostaw energii oraz bezpieczeństwo całego systemu. Niestety, awarie transformatorów nie należą do rzadkości i mogą prowadzić do kosztownych przestojów oraz strat finansowych. Dobra wiadomość? Większości z nich da się zapobiec. Wystarczy poznać najczęstsze przyczyny uszkodzeń oraz zastosować sprawdzone metody prewencji.
Przegrzanie
Jedną z najczęstszych przyczyn awarii transformatorów jest przegrzanie. Podwyższona temperatura wewnętrzna prowadzi do degradacji izolacji, przyspieszonego starzenia się materiałów oraz ryzyka zwarć. Przegrzanie może wynikać z przeciążenia, niesprawnego układu chłodzenia lub zbyt wysokiej temperatury otoczenia.
Jak temu zapobiec?
- Dobierz transformator adekwatnie do obciążenia.
- Zapewnij sprawny i regularnie kontrolowany system chłodzenia.
- Uwzględnij warunki środowiskowe już na etapie projektowania i instalacji.
Awaria izolacji
Uszkodzenie izolacji to kolejny powód poważnych awarii transformatorów. Wysoka temperatura, wilgoć, zanieczyszczenia oraz starzenie się materiału mogą prowadzić do powstawania wyładowań niezupełnych, łuków i zwarć wewnętrznych.
Działania zapobiegawcze:
- Regularne badania dielektryczne i testy rezystancji izolacji.
- Utrzymywanie transformatora w czystości i suchości.
- Wymiana lub konserwacja materiałów izolacyjnych zgodnie z harmonogramem serwisowym.
Korozja – degradacja mechaniczna i elektryczna
Transformator eksploatowany w środowisku o podwyższonej wilgotności, narażony na działanie soli (np. w rejonach nadmorskich) lub zanieczyszczeń przemysłowych, jest szczególnie podatny na korozję. Skorodowane elementy prowadzą do utraty parametrów elektrycznych i mechanicznych.
Jak temu zaradzić?
- Stosuj powłoki antykorozyjne i materiały odporne na rdzę.
- Zadbaj o obudowę o odpowiedniej klasie szczelności (np. IP44/IP65).
- Regularnie kontroluj i czyść zewnętrzne oraz wewnętrzne elementy transformatora.
Przeciążenie – zbyt wiele na barkach transformatora
Przeciążenie transformatora to sytuacja, w której urządzenie pracuje powyżej swojej nominalnej mocy. W dłuższej perspektywie prowadzi to do przegrzewania, szybszego zużycia izolacji i awarii uzwojeń.
Rekomendowane środki:
- Dobieraj transformator z zapasem mocy, uwzględniając możliwy wzrost obciążenia.
- Monitoruj zmiany w zapotrzebowaniu energetycznym.
- Korzystaj z analiz jakości zasilania i badań obciążeniowych.
Zakłócenia elektryczne – siły natury i człowieka
Uderzenia pioruna, przepięcia i skoki napięcia to zjawiska, które mogą doprowadzić do uszkodzenia uzwojeń, przebicia izolacji i całkowitej awarii transformatora. Zakłócenia tego typu bywają nagłe i trudne do przewidzenia, dlatego tak ważne jest wdrożenie systemów ochronnych.
Sposoby zabezpieczenia:
- Instalacja ograniczników przepięć.
- Budowa skutecznego układu uziemiającego.
- Wykorzystanie przekaźników i urządzeń monitorujących jako warstwy ochrony przed skutkami zaburzeń sieciowych.
Postaw na specjalistów od niezawodnych rozwiązań – wybierz Elsit
Jeśli szukasz partnera, który pomoże Ci uniknąć kosztownych awarii transformatorów, warto postawić na doświadczenie i profesjonalizm. Firma Elsit od lat wspiera zakłady przemysłowe, przedsiębiorstwa energetyczne i instalatorów w zakresie doboru, konserwacji i diagnostyki transformatorów oraz urządzeń elektroenergetycznych. Dzięki nowoczesnemu zapleczu technologicznemu, zespołowi wykwalifikowanych inżynierów i indywidualnemu podejściu do każdego projektu – Elsit gwarantuje rozwiązania dopasowane do Twoich potrzeb i zapewniające pełną niezawodność infrastruktury energetycznej.




